Wykorzystanie mezenchymalnych komórek macierzystych oraz osocza bogatopłytkowego w leczeniu łysienia androgenowego
Słowa kluczowe:
łysienie niebliznowaciejące, łysienie androgenowe, osocze bogatopłytkowe, mezenchymalne komórki macierzysteStreszczenie
Łysienie to przewlekła i postępująca choroba mieszków włosowych okolicy czołowo-ciemieniowej. Najczęstszym typem jest łysienie androgenowe. Szacuje się, że może ono dotyczyć nawet 60% mężczyzn i 20% kobiet. Wpływa ono na znaczne obniżenie jakości życia pacjentów. Poniższa praca przedstawia najczęściej stosowane metody leczenia, z których najbardziej popularną jest leczenie farmakologiczne. Nie zawsze daje ono jednak oczekiwane efekty. W ostatnich latach zostały opracowane nowe, przełomowe metody leczenia - terapia osoczem bogatopłytkowym oraz mezenchymalnymi komórkami macierzystymi. Jest to szansa na poprawienie komfortu życia wielu pacjentów, zmagających się z tą przypadłością.
Celem pracy jest przedstawienie korzyści płynących z wykorzystania osocza bogatopłytkowego i mezenchymalnych komórek macierzystych w postępowaniu leczniczym łysienia androgenowego.
Alopecia is a chronic and progressive disease of the hair follicles in the frontoparietal area. The most common type is androgenetic alopecia. It is estimated that it may affect up to 60% men and 20% women. It significantly reduces the quality of life of patients. The following chapter presents the most frequently used treatment methods, the most popular of which is pharmacological treatment. However, it does not always give the expected results. In recent years, new, groundbreaking treatment methods have been developed - platelet-rich plasma therapy and mesenchymal stem cell therapy. This is a chance to improve the quality of life of many patients struggling with this condition.
The aim of this study is to present the benefits of using platelet-rich plasma and mesenchymal stem cells in the treatment of androgenetic alopecia.
Bibliografia
Referencje
Jabłońska S, Majewski S: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Wyd. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa 2010. str. 450
Brzezińska-Wcisło L: Choroby włosów i skóry owłosionej. Wyd. Termedia. Poznań 2015. str. 24
Nowicki R, Majewski S: Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową. Wyd. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 2019. str. 358-368
Kowalska-Olędzka E, Szmurło A, Ciechanowicz P, Walecka I, Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia [w:] Dermatologia po dyplomie 05/2020.
Jain N, Doshi B, Khopkar U. Trichoscopy in alopecias: diagnosis simplified. Int J Trichology. 2013;5(4):170-178. doi:10.4103/0974-7753.130385
Słowińska M., Witek P., Szafranko K., Tomasik T., Bukowska-Posadzy A., Kowalska-Olędzka E., Owczarek W.: Diagnostyka i leczenie łysienia androgenowego. Med. Prakt., 2017; 11: 51–64
Ramos P, Miot H: Female Pattern Hair Loss: a clinical and pathophysiological review. An Bras Dermatol. 2015 Jul-Aug;90(4):529-43.
Asfour L, Cranwell W, Sinclair R. Male Androgenetic Alopecia. In: Feingold KR, Anawalt B, Blackman MR, et al., eds. Endotext. South Dartmouth (MA): MDText.com, Inc.; January 25, 2023.
Wirya CT, Wu W, Wu K. Classification of Male-pattern Hair Loss. Int J Trichology. 2017;9(3):95-100. doi:10.4103/ijt.ijt_46_17
Gupta M, Mysore V. Classifications of Patterned Hair Loss: A Review. J Cutan Aesthet Surg. 2016;9(1):3-12. doi:10.4103/0974-2077.178536
Herskovitz I, Tosti A. Female pattern hair loss. Int J Endocrinol Metab. 2013;11(4):e9860. Published 2013 Oct 21. doi:10.5812/ijem.9860
Venning VA, Dawber RP. Patterned androgenic alopecia in women. J Am Acad Dermatol. 1988;18(5 Pt 1):1073-1077. doi:10.1016/s0190-9622(88)70108-5
Ludwig E. Classification of the types of androgenetic alopecia (common baldness) occurring in the female sex. Br J Dermatol. 1977;97(3):247-254. doi:10.1111/j.1365-2133.1977.tb15179.x
Dhami L. Psychology of Hair Loss Patients and Importance of Counseling. Indian J Plast Surg. 2021;54(4):411-415. Published 2021 Dec 31. doi:10.1055/s-0041-1741037
Cash TF. The psychology of hair loss and its implications for patient care. Clin Dermatol. 2001;19(2):161-166. doi:10.1016/s0738-081x(00)00127-9
Hunt N, McHale S. The psychological impact of alopecia. BMJ. 2005;331(7522):951-953. doi:10.1136/bmj.331.7522.951
Brzezińska-Wcisło L, Rakowska A, Rudnicka L, et al. Androgenetic alopecia. Diagnostic and therapeutic recommendations of the Polish Dermatological Society. Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny. 2018;105(1):1-18. doi:10.5114/dr.2018.74162.
Krefft-Trzciniecka K, Piętowska Z, Nowicka D, Szepietowski JC. Human Stem Cell Use in Androgenetic Alopecia: A Systematic Review. Cells. 2023;12(6):951. Published 2023 Mar 21. doi:10.3390/cells12060951
Graczyk A, Waśkiel-Burnat A, Rakowska A, Rudnicka L. The use of minoxidil in diseases associated with hair loss. Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny. 2022;109(6):437-452. doi:10.5114/dr.2022.126603.
Olsen E.A., Dunlap F.E., Funicella T., Koperski J.A., Swinehart J.M., Tschen E.H., et al.: A randomized clinical trial of 5% topical minoxidil versus 2% topical minoxidil and placebo in the treatment of androgenetic alopecia in men. J Am Acad Dermatol 2002, 47, 377-385.
Eun HC, Kwon OS, Yeon JH, et al. Efficacy, safety, and tolerability of dutasteride 0.5 mg once daily in male patients with male pattern hair loss: a randomized, double-blind, placebo-controlled, phase III study. J Am Acad Dermatol. 2010;63(2):252-258. doi:10.1016/j.jaad.2009.09.018
Kanti V, Messenger A, Dobos G, et al. Evidence-based (S3) guideline for the treatment of androgenetic alopecia in women and in men - short version. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2018;32(1):11-22. doi:10.1111/jdv.14624
Dhurat R, Mathapati S. Response to Microneedling Treatment in Men with Androgenetic Alopecia Who Failed to Respond to Conventional Therapy. Indian J Dermatol. 2015;60(3):260-263. doi:10.4103/0019-5154.156361
Zarei M, Wikramanayake TC, Falto-Aizpurua L, Schachner LA, Jimenez JJ. Low level laser therapy and hair regrowth: an evidence-based review. Lasers Med Sci. 2016;31(2):363-371. doi:10.1007/s10103-015-1818-2
Pillai JK, Mysore V. Role of Low-Level Light Therapy (LLLT) in Androgenetic Alopecia. J Cutan Aesthet Surg. 2021;14(4):385-391. doi:10.4103/JCAS.JCAS_218_20
Uebel CO. Micrografts and minigrafts: a new approach for baldness surgery. Ann Plast Surg. 1991;27(5):476-487.
Garg AK, Garg S. Complications of Hair Transplant Procedures-Causes and Management. Indian J Plast Surg. 2021;54(4):477-482. Published 2021 Dec 31. doi:10.1055/s-0041-1739255
Kerure AS, Patwardhan N. Complications in Hair Transplantation. J Cutan Aesthet Surg. 2018;11(4):182-189. doi:10.4103/JCAS.JCAS_125_18
Marx RE. Platelet-rich plasma (PRP): What is PRP and what is not PRP? Implant Dent. 2001;10:225–228. doi: 10.1097/00008505-200110000-00002
Le ADK, Enweze L, DeBaun MR, Dragoo JL. Platelet-rich plasma. Clin Sports Med. 2019;38(1):17–44. doi: 10.1016/j.csm.2018.08.001
Gołos A, Treliński J: Kliniczne zastosowanie osocza bogatopłytkowego. Hematologia 2014; 5(3): 252-259.
Watt-Smith S. Dental and craniofacial applications of plateletrich plasma. Br Dent J. 2005;199(12):799.
Lin SS, Montemurro NJ, Krell ES. Orthobiologics in foot and ankle surgery. J Am Acad Orthop Surg. 2016;24(2):113–22. doi: 10.5435/JAAOS-D-14-00155
Bhanot S, Alex JC. Current applications of platelet gels in facial plastic surgery. Facial Plast Surg FPS. 2002;18(1):27–33. doi: 10.1055/s-2002-19824
Dhurat R, Sukesh M. Principles and Methods of Preparation of Platelet-Rich Plasma: A Review and Author’s Perspective. J. Cutan. Aesthetic Surg. 2014;7:189–197. doi: 10.4103/0974-2077.150734
Gentile P, Garcovich S, Bielli A, Scioli M.G, Orlandi A, Cervelli V. The Effect of Platelet-Rich Plasma in Hair Regrowth: A Randomized Placebo-Controlled Trial. STEM CELLS Transl. Med. 2015, 4, 1317–1323. doi: 10.5966/sctm.2015-0107
Gentile P, Garcovich S. Systematic Review of Platelet-Rich Plasma Use in Androgenetic Alopecia Compared with Minoxidil®, Finasteride®, and Adult Stem Cell-Based Therapy. Int. J. Mol. Sci. 2020;21:2702. doi: 10.3390/ijms21082702
Gupta S, Revathi T N, Sacchidanand S, Nataraj H V. A study of the efficacy of platelet-rich plasma in the treatment of androgenetic alopecia in males. Indian J Dermatol Venereol Leprol 2017;83:412. doi: 10.4103/0378-6323.191128
Alves R, Grimalt R. Randomized Placebo-Controlled, Double-Blind, Half-Head Study to Assess the Efficacy of Platelet-Rich Plasma on the Treatment of Androgenetic Alopecia. Dermatol Surg. 2016;42(4):491-497. doi:10.1097/DSS.0000000000000665
Anitua E, Pino A, Martinez N, Orive G, Berridi D. The effect of plasma rich in growth factors on pattern hair loss: A pilot study. Dermatol Surg. 2017;43:658–70. doi: 10.1097/DSS.0000000000001049
Butt G, Hussain I, Ahmed FJ, Choudhery MS. Efficacy of platelet-rich plasma in androgenetic alopecia patients. J Cosmet Dermatol. 2019;18(4):996-1001. doi:10.1111/jocd.12810
Puig CJ, Reese R, Peters M. Double-Blind, Placebo-Controlled Pilot Study on the Use of Platelet-Rich Plasma in Women With Female Androgenetic Alopecia. Dermatol Surg. 2016;42(11):1243-1247. doi:10.1097/DSS.0000000000000883
Papakonstantinou M, Siotos C, Gasteratos KC, Spyropoulou GA, Gentile P. Autologous Platelet-Rich Plasma Treatment for Androgenic Alopecia: A Systematic Review and Meta-Analysis of Clinical Trials. Plast Reconstr Surg. 2023;151(5):739e-747e. doi:10.1097/PRS.0000000000010076
Paichitrojjana A, Paichitrojjana A. Platelet Rich Plasma and Its Use in Hair Regrowth: A Review. Drug Des Devel Ther. 2022;16:635-645. Published 2022 Mar 10. doi:10.2147/DDDT.S356858
Szydlak R. Produkty lecznicze zaawansowanej terapii medycznej oparte na mezenchymalnych komórkach macierzystych. Farm Pol. 2018; 74(3): 178–183.
Zuk PA, Zhu M, Mizuno H, et al. Multilineage cells from human adipose tissue: implications for cell-based therapies. Tissue Eng. 2001;7(2):211-228. doi:10.1089/107632701300062859
Zuk PA, Zhu M, Ashjian P, De Ugarte DA, Huang JI, Mizuno H, Alfonso ZC, Fraser JK, Benhaim P, Hedrick MH. Human adipose tissue is a source of multipotent stem cells. Mol. Biol. Cell. 2002;13:4279–4295. doi: 10.1091/mbc.e02-02-0105.
Wiktorowicz K, Kaszkowiak K. Budowa i funkcja ludzkich antygenów zgodności tkankowej. Część 1. Kodowanie i budowa. Rheumatology Forum 2018;4(1):37-44
Martin PG, Martinez AR, Lara VG, Naveros BC. Regulatory considerations in production of a cell therapy medicinal product in Europe to clinical research. Clin. Exp. Med. 2012;14:25–33. doi: 10.1007/s10238-012-0213-6.
Krefft-Trzciniecka K, Piętowska Z, Nowicka D, Szepietowski JC. Human Stem Cell Use in Androgenetic Alopecia: A Systematic Review. Cells. 2023;12(6):951. Published 2023 Mar 21. doi:10.3390/cells12060951
Gentile P, Scioli MG, Bielli A, Orlandi A, Cervelli V. Stem cells from human hair follicles: first mechanical isolation for immediate autologous clinical use in androgenetic alopecia and hair loss. Stem Cell Investig. 2017;4:58. Published 2017 Jun 27. doi:10.21037/sci.2017.06.04
Borycka-Kiciak K, Pietrzak A, Kielar M, Tarnowski W. Komórki macierzyste w leczeniu złożonych przetok okołoodbytniczych w przebiegu choroby Crohna. Pol Przegl Chir. 2019 Jun 10;92(1):38-47. doi: 10.5604/01.3001.0013.2390.
Pittenger MF, Discher DE, Péault BM, Phinney DG, Hare JM, Caplan AI. Mesenchymal Stem Cell Perspective: Cell Biology to Clinical Progress. NPJ Regen. Med. 2019;4:22. doi: 10.1038/s41536-019-0083-6.
Ruiz RG, Rosell JMC, Ceccarelli G, et al. Progenitor-cell-enriched micrografts as a novel option for the management of androgenetic alopecia. J Cell Physiol. 2020;235(5):4587-4593. doi:10.1002/jcp.29335
Zari S. Short-Term Efficacy of Autologous Cellular Micrografts in Male and Female Androgenetic Alopecia: A Retrospective Cohort Study. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2021;14:1725-1736. Published 2021 Nov 19. doi:10.2147/CCID.S334807
Gentile P, Scioli MG, Bielli A, Orlandi A, Cervelli V. Stem cells from human hair follicles: first mechanical isolation for immediate autologous clinical use in androgenetic alopecia and hair loss. Stem Cell Investig. 2017;4:58. Published 2017 Jun 27. doi:10.21037/sci.2017.06.04
Shin H, Ryu HH, Kwon O, Park BS, Jo SJ. Clinical use of conditioned media of adipose tissue-derived stem cells in female pattern hair loss: a retrospective case series study. Int J Dermatol. 2015;54(6):730-735. doi:10.1111/ijd.12650
Tak YJ, Lee SY, Cho AR, Kim YS. A randomized, double-blind, vehicle-controlled clinical study of hair regeneration using adipose-derived stem cell constituent extract in androgenetic alopecia. Stem Cells Transl Med. 2020;9(8):839-849. doi:10.1002/sctm.19-0410
Legiawati L, Suseno LS, Sitohang IBS, et al. Combination of adipose-derived stem cell conditioned media and minoxidil for hair regrowth in male androgenetic alopecia: a randomized, double-blind clinical trial. Stem Cell Res Ther. 2023;14(1):210. Published 2023 Aug 21. doi:10.1186/s13287-023-03440-2
Dominici M, Le Blanc K, Mueller I, Slaper-Cortenbach I, Marini FC, Krause DS, Deans RJ, Keating A, Prockop DJ, Horwitz EM. Minimal Criteria for Defining Multipotent Mesenchymal Stromal Cells. The International Society for Cellular Therapy Position Statement. Cytotherapy. 2006;8:315–317. doi: 10.1080/14653240600855905.
Opublikowane
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.