Terapia komórkowa z wykorzystaniem limfocytów T regulatorowych (TREGS) w leczeniu cukrzycy typu 1
Słowa kluczowe:
cukrzyca typu 1, limfocyty T regulatorowe, terapia immunomodulującaStreszczenie
Cukrzyca typu 1 (T1D) jest chorobą autoimmunologiczną, u podłoża której leży przewlekły proces chorobowy prowadzący do powolnego niszczenia produkujących insulinę komórek β wysp trzustkowych (wysepek Langerhansa), prowadzący do utraty zdolności jej wydzielania. Aktualnie jedyną formą leczenia jest podaż insuliny podskórnie za pomocą wielokrotnych wstrzyknięć lub pompy insulinowej. Od lat trwają badania nad opracowaniem metody, która pozwoli na częściowe lub całkowite zahamowanie procesu autoimmunologicznego, co wydłużyłoby fazę przedkliniczną choroby (prediabetes) tj. czas zanim pacjenci rozwiną pełnoobjawową cukrzycę typu 1 i staną się w pełni zależni od podaży insuliny. Terapia adoptywna z zastosowaniem komórek regulatorowych CD25+CD4+ T (Tregs) jest obiecującą alternatywą dla leków immunosupresyjnych. Tregs zostały opisane jako najsilniejsze komórki immunosupresyjne w organizmie człowieka. W wielu modelach eksperymentalnych stwierdzono, że tłumią choroby autoimmunologiczne, utrzymują przeszczepy allogeniczne i zapobiegają chorobom alergicznym. Obecnie trwają zaawansowane badania nad wykorzystaniem Tregs w cukrzycy typu 1 u dzieci od 3 do 16 r.ż. Celem pracy jest przedstawienie możliwości jakie niesie wykorzystanie limfocytów T regulatorowych w leczeniu T1D.
Bibliografia
Atkinson MA, Eisenbarth GS, Michels AW. Type 1 diabetes. The Lancet. 2014;383(9911):69-82. doi:10.1016/S0140-6736(13)60591-7
Marek-Trzonkowska N, Myśliwiec M, Dobyszuk A, et al. Therapy of type 1 diabetes with CD4+CD25highCD127-regulatory T cells prolongs survival of pancreatic islets — Results of one year follow-up. Clinical Immunology. 2014;153(1):23-30. doi:10.1016/j.clim.2014.03.016
Department of Pediatrics, The Upper Silesian Child Health Center, Katowice, Poland, Sokołowska M, Chobot A, Department of Pediatric Gastroenterology and Hepatology, Clinical Hospital No 1, Zabrze, Poland, Jarosz-Chobot P, Department of Children’s Diabetology, School of Medicine in Katowice, Medical University Of Silesia, Katowice, Poland. The honeymoon phase – what we know today about the factors that can modulate the remission period in type 1 diabetes. Pediatr Endocrino Diabetes Metab. 2016;22(2):66-70. doi:10.18544/PEDM-22.02.0053
Araszkiewicz A, Borys S, Broncel M, et al. Standards of Care in Diabetes.The position of Diabetes Poland – 2025. Current Topics in Diabetes. 2025;5(1):1-158. doi:10.5114/ctd/203685
Insel RA, Dunne JL, Atkinson MA, et al. Staging Presymptomatic Type 1 Diabetes: A Scientific Statement of JDRF, the Endocrine Society, and the American Diabetes Association. Diabetes Care. 2015;38(10):1964-1974. doi:10.2337/dc15-1419
Benton M, Cleal B, Prina M, et al. Prevalence of mental disorders in people living with type 1 diabetes: A systematic literature review and meta-analysis. General Hospital Psychiatry. 2023;80:1-16. doi:10.1016/j.genhosppsych.2022.11.004
Gregory GA, Robinson TIG, Linklater SE, et al. Global incidence, prevalence, and mortality of type 1 diabetes in 2021 with projection to 2040: a modelling study. The Lancet Diabetes & Endocrinology. 2022;10(10):741-760. doi:10.1016/S2213-8587(22)00218-2
Marek-Trzonkowska N, Myśliwiec M, Iwaszkiewicz-Grześ D, et al. Factors affecting long-term efficacy of T regulatory cell-based therapy in type 1 diabetes. J Transl Med. 2016;14(1):332. doi:10.1186/s12967-016-1090-7
Trzonkowski P, Szaryńska M, Myśliwska J, Myśliwski A. Ex vivo expansion of CD4+ CD25+ T regulatory cells for immunosuppressive therapy. Cytometry Pt A. 2009;75A(3):175-188. doi:10.1002/cyto.a.20659
Livingstone SJ, Levin D, Looker HC, et al. Estimated Life Expectancy in a Scottish Cohort With Type 1 Diabetes, 2008-2010. JAMA. 2015;313(1):37. doi:10.1001/jama.2014.16425
Maahs DM, West NA, Lawrence JM, Mayer-Davis EJ. Epidemiology of Type 1 Diabetes. Endocrinology and Metabolism Clinics of North America. 2010;39(3):481-497. doi:10.1016/j.ecl.2010.05.011
Linsley PS, Greenbaum CJ, Rosasco M, Presnell S, Herold KC, Dufort MJ. Elevated T cell levels in peripheral blood predict poor clinical response following rituximab treatment in new-onset type 1 diabetes. Genes Immun. 2019;20(4):293-307. doi:10.1038/s41435-018-0032-1
Zieliński M, Żalińska M, Iwaszkiewicz‐Grześ D, et al. Combined therapy with CD4+ CD25highCD127− T regulatory cells and anti‐CD20 antibody in recent‐onset type 1 diabetes is superior to monotherapy: Randomized phase I/ II trial. Diabetes Obesity Metabolism. 2022;24(8):1534-1543. doi:10.1111/dom.14723
Secrest AM, Becker DJ, Kelsey SF, LaPorte RE, Orchard TJ. All-Cause Mortality Trends in a Large Population-Based Cohort With Long-Standing Childhood-Onset Type 1 Diabetes. Diabetes Care. 2010;33(12):2573-2579. doi:10.2337/dc10-1170
Marek-Trzonkowska N, Myśliwiec M, Dobyszuk A, et al. Administration of CD4+CD25highCD127− Regulatory T Cells Preserves β-Cell Function in Type 1 Diabetes in Children. Diabetes Care. 2012;35(9):1817-1820. doi:10.2337/dc12-0038
Opublikowane
19 czerwca 2025
Prawa autorskie (c) 2025 Wiktoria Bartnikowska
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
