Bakterie modyfikowane genetycznie w terapii nowotworowej – mechanizmy działania, zastosowania kliniczne i wyzwania

Autorzy

Joanna Bogacz - ; Maria Zimoń; Mateusz Gołębiowski; Tymoteusz Borowski; Nina Jankowska

Streszczenie

Współczesna onkologia zmaga się z wyzwaniami związanymi z ograniczoną skutecznością tradycyjnych terapii przeciwnowotworowych oraz ich licznymi skutkami ubocznymi. Celem rozdziału jest omówienie potencjału bakterii modyfikowanych genetycznie (BMG) w terapii nowotworowej, ich mechanizmów działania oraz wyzwań związanych z ich klinicznym zastosowaniem. Bakterie te mogą selektywnie kolonizować guzy nowotworowe, wspierać odpowiedź immunologiczną organizmu oraz pełnić rolę nośników leków przeciwnowotworowych. W tym celu wykorzystuje się różne gatunki bakterii, zarówno względnie jak i bezwzględnie beztlenowych, które zostały szeroko przebadane pod kątem ich zdolności do celowanego atakowania nowotworów. Wśród nich znalazły się Clostridium, Bifidobacterium, Listeria, Salmonella, Escherichia, Proteus i Lactobacillus. Niektóre z tych mikroorganizmów zostały zmodyfikowane w celu poprawy bezpieczeństwa i skuteczności terapii, a także do dostarczania leków bezpośrednio do guza. Bakterie wykorzystują różne mechanizmy docierania do nowotworów – od naturalnej ruchliwości i chemotaksji po zdolność unikania komórek układu odpornościowego gospodarza. Po skolonizowaniu guza rozwijają się w jego mikrośrodowisku (TME), wzmacniając reakcję immunologiczną organizmu i zmniejszając immunosupresję. Mimo to same bakterie nie są w stanie całkowicie wyeliminować nowotworu, dlatego coraz większe zainteresowanie budzi ich wykorzystanie jako nośników leków przeciwnowotworowych.

Rozdziały

  • Bakterie modyfikowane genetycznie w terapii nowotworowej – mechanizmy działania, zastosowania kliniczne i wyzwania

Opublikowane

6 sierpnia 2025