Innowacje wykorzystywane w dziedzinie szczepień

Dominika Hamerla; Wiktor Jakieła; Aleksandra Kiszka; Jakub Kancerek; Szymon Trybuś

Authors

Dominika Hamerla, ; Wiktor Jakieła; Aleksandra Kiszka; Jakub Kancerek; Szymon Trybuś

Keywords:

szczepionka, nowe techniki, odpowiedź immunologiczna

Synopsis

Abstrakt:
Szczepionka to preparat, który pozwala uzyskać odpowiedź immunologiczną podobną do naturalnej odporności, którą
organizm uzyskałby po przebytym zakażeniu czy chorobie, a głównym jej celem jest ochrona organizmu przed ciężkim
przebiegiem choroby i jej powikłaniami.
Szczepionki są więc ważną częścią historii medycyny, dzięki nim medycy zdołali uchronić miliony istnień przed śmiercią.
Niestety w Polsce zmniejsza się wyszczepialność, według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego (PZH – PIB),
liczba uchyleń od szczepień w 2021 roku przekroczyła 61 tysięcy, z tendencją wzrostową. Ta tendencja się utrzymuje i posiada
różne
przyczyny, takie jak wpływ dezinformacji czy brak zaufania do systemu opieki zdrowotnej.
W celu poprawy tego zjawiska w 2020 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wprowadziła 10-letnią strategię
,,Immunization Agenda 2030" (A Global Strategy to Leave No One Behind), która stawia szczepienia na pierwszym miejscu
do uzyskania pełnego dobrostanu fizycznego i psychicznego. Jej założenia mają na celu obniżenie śmiertelności,
zachorowalności oraz ciężkiego przebiegu chorób, dla których istnieją szczepienia, poprzez poprawę dostępności do szczepień
na całym świecie oraz zwiększenie liczby wprowadzanych nowych preparatów na rynek. Możliwe, że przyczyni się to także
rozwoju oraz zwiększenia zasięgu działalności opieki zdrowotnej, dzięki większej dostępności do wysokiej jakości preparatów
oraz osiągniecia powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Aby wypełnić wymienione wyżej cele w 2023 roku w Republice Korei odbyło się na Globalne forum badań nad szczepionkami
i szczepieniami (GVIRF). Podczas tego spotkania zostały podsumowane błędy popełnione w pandemii COVID-19 oraz
zdecydowano o rejestracji nowych szczepionek: szczepionce przeciw RSV dla starszych i ciężarnych, szczepionce przeciw
nowemu wirusie dengi, oraz szczepionce przeciw COVID-19, która wcześniej była użytkowana na podstawie zezwolenia na
stosowanie jej w nagłych wypadkach.
W niniejszym rozdziale autorzy przedstawią przeszłość, a także nowe techniki w tej dziedzinie.
Słowa kluczowe: szczepionka, nowe techniki, odpowiedź immunologiczna
Abstract
A vaccine is a preparation that allows an immune response similar to the natural immunity that the body would have after an
infection or disease, with the main purpose of protecting against the severity of the disease and its complications. Vaccines are
therefore an important part of medical history; thanks to them, medics have managed to save millions of lives from death.
Unfortunately, in Poland, vaccination coverage is declining; according to the National Institute of Public Health (PZH - PIB),
the number of vaccination evasions in 2021 exceeded 61 000, with an upward trend. This trend is continuing and has various
causes, such as the impact of misinformation or lack of trust in the health system.
In order to improve this in 2020, the World Health Organisation (WHO) introduced the 10-year strategy, ‘Immunization Agenda
2030’ (A Global Strategy to Leave No One Behind), which puts vaccination at the forefront of achieving complete physical
and mental wellbeing. It aims to reduce mortality, morbidity and severity of diseases for which vaccination exists by improving
access to vaccination worldwide and increasing the number of new formulations brought to market. It is also likely to contribute
to the development and expansion of healthcare coverage, through greater accessibility to quality preparations and the
achievement of universal health coverage.
To fulfil the above-mentioned goals, the Global Vaccine and Immunization Research Forum (GVIRF) was held in the Republic
of Korea in 2023. At this meeting, the mistakes made in the COVID-19 pandemic were summarised and it was decided to
register new vaccines: an RSV vaccine for the elderly and pregnant women, a vaccine against the new dengue virus, and a
vaccine against COVID-19, which had previously been used under emergency authorisation.
In this chapter, the authors will present past as well as new techniques in this field.
Keywords: vaccine, new techniques, immune response

References

Nakayama DK. A Novel Microbe, Immunization Deaths, and Vaccination on Trial: BCG and the

Lübeck Disaster of 1930. Am Surg. 2025;91(4):672-676. doi:10.1177/00031348251313994

Montero DA, Vidal RM, Velasco J, et al. Two centuries of vaccination: historical and conceptual

approach and future perspectives. Front Public Health. 2024;11:1326154.

doi:10.3389/fpubh.2023.1326154

Poria R, Kala D, Nagraik R, et al. Vaccine development: Current trends and technologies. Life Sci.

;336:122331. doi:10.1016/j.lfs.2023.122331

Karch CP, Burkhard P. Vaccine technologies: From whole organisms to rationally designed protein

assemblies. Biochem Pharmacol. 2016;120:1-14. doi:10.1016/j.bcp.2016.05.001

Ferlenghi I, Cozzi R, Scarselli M. Structural Vaccinology: A Three-dimensional View for Vaccine

Development. Curr Top Med Chem. 2013;13(20):2629-2637.

doi:10.2174/15680266113136660187

Saleemi MA, Zhang Y, Zhang G. Current Progress in the Science of Novel Adjuvant Nano

Vaccine-Induced Protective Immune Responses. Pathogens. 2024;13(6):441.

doi:10.3390/pathogens13060441

Verma SK, Mahajan P, Singh NK, et al. New-age vaccine adjuvants, their development, and future

perspective. Front Immunol. 2023;14:1043109. doi:10.3389/fimmu.2023.1043109

Fernández-Prada M, López Trigo JA, Bayas JM, Cambronero MDR. Quo vadis en vacunas: desde

la aproximación empírica a la nueva oleada tecnológica. Rev Esp Geriatría Gerontol.

;55(3):160-168. doi:10.1016/j.regg.2019.09.001

Aroffu M, Manca ML, Pedraz JL, Manconi M. Liposome-based vaccines for minimally or

noninvasive administration: an update on current advancements. Expert Opin Drug Deliv.

;20(11):1573-1593. doi:10.1080/17425247.2023.2288856

Xie J, Zi W, Li Z, He Y. Ontology-based Precision Vaccinology for Deep Mechanism

Understanding and Precision Vaccine Development. Curr Pharm Des. 2021;27(7):900-910.

doi:10.2174/1381612826666201125112131

Kwetkat A, Leischker A, Endres AS, Heppner HJ. Impfen im Alter: eine Übersicht. Z Für

Gerontol Geriatr. 2023;56(8):679-687. doi:10.1007/s00391-023-02265-1

Pichichero ME. Variability of vaccine responsiveness in early life. Cell Immunol. 2023;393

:104777. doi:10.1016/j.cellimm.2023.104777

Doherty TM, Ecarnot F, Gaillat J, Privor-Dumm L. Nonstructural barriers to adult vaccination.

Hum Vaccines Immunother. 2024;20(1):2334475. doi:10.1080/21645515.2024.2334475

Wen FT, Malani A, Cobey S. The Potential Beneficial Effects of Vaccination on Antigenically

Evolving Pathogens. Am Nat. 2022;199(2):223-237. doi:10.1086/717410

Broeckhoven E, Dallmeier K. Mission 2030: Toward universal hepatitis B immunization. Hum

Vaccines Immunother. 2025;21(1):2473222. doi:10.1080/21645515.2025.2473222

Giannone G, Giuliano AR, Bandini M, et al. HPV vaccination and HPV-related malignancies:

impact, strategies and optimizations toward global immunization coverage. Cancer Treat Rev.

;111:102467. doi:10.1016/j.ctrv.2022.102467

Immunization agenda 2030: A global strategy to leave no one behind. Vaccine. 2024;42:S5-S14.

doi:10.1016/j.vaccine.2022.11.042

Wallace AS, Ryman TK, Privor-Dumm L, et al. Leaving no one behind: Defining and

implementing an integrated life course approach to vaccination across the next decade as part of

the immunization Agenda 2030. Vaccine. 2024;42:S54-S63. doi:10.1016/j.vaccine.2022.11.039

Sriudomporn S, Watts E, Yoon Sim S, Hutubessy R, Patenaude B. Achieving immunization

agenda 2030 coverage targets for 14 pathogens: Projected product and immunization delivery

costs for 194 Countries, 2021–2030. Vaccine X. 2023;13:100256.

doi:10.1016/j.jvacx.2022.100256

Dinga JN, Akinbobola JS, Afolayan FID, et al. Association of gross domestic product with

equitable access to childhood vaccines in 195 countries: a systematic review and meta-analysis.

BMJ Glob Health. 2025;10(1):e015693. doi:10.1136/bmjgh-2024-015693

MacDonald N, Mohsni E, Al-Mazrou Y, et al. Global vaccine action plan lessons learned I:

Recommendations for the next decade. Vaccine. 2020;38(33):5364-5371.

doi:10.1016/j.vaccine.2020.05.003

Ford A, Hwang A, Mo AX, et al. Meeting Summary: Global Vaccine and Immunization Research

Forum, 2021. Vaccine. 2023;41(11):1799-1807. doi:10.1016/j.vaccine.2023.02.028

Giersing B, Mo AX, Hwang A, et al. Meeting summary: Global vaccine and immunization

research forum, 2023. Vaccine. 2025;46:126686. doi:10.1016/j.vaccine.2024.126686

Male V. Vaccine hesitancy: current and future challenges. Immunol Cell Biol. 2023;101(5):381

doi:10.1111/imcb.12631

Dubé È, Ward JK, Verger P, MacDonald NE. Vaccine Hesitancy, Acceptance, and Anti

Vaccination: Trends and Future Prospects for Public Health. Annu Rev Public Health.

;42(1):175-191. doi:10.1146/annurev-publhealth-090419-102240

Rappuoli R, De Gregorio E, Del Giudice G, et al. Vaccinology in the post−COVID-19 era. Proc

Natl Acad Sci. 2021;118(3):e2020368118. doi:10.1073/pnas.2020368118

Scendoni R, Bury E, Ribeiro ILA, Cameriere R, Cingolani M. Vaccines as a preventive tool for

substance use disorder: A systematic review including a meta-analysis on nicotine vaccines’

immunogenicity. Hum Vaccines Immunother. 2022;18(6):2140552.

doi:10.1080/21645515.2022.2140552

Cebadera Miranda E, Castillo Ruiz-Cabello MV, Cámara Hurtado M. Food biopharmaceuticals as

part of a sustainable bioeconomy: Edible vaccines case study. New Biotechnol. 2020;59:74-79.

doi:10.1016/j.nbt.2020.06.005

Giersing B, Shah N, Kristensen D, et al. Strategies for vaccine-product innovation: Creating an

enabling environment for product development to uptake in low- and middle-income countries.

Vaccine. 2021;39(49):7208-7219. doi:10.1016/j.vaccine.2021.07.091

Kaur G, Danovaro-Holliday MC, Mwinnyaa G, et al. Routine Vaccination Coverage —

Worldwide, 2022. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2023;72(43):1155-1161.

doi:10.15585/mmwr.mm7243a1

Gerste AK, Majidulla A, Baidya A, et al. Lessons from a decade of adult vaccine rollout in low-

and middle-income countries: a scoping review. Expert Rev Vaccines. 2024;23(1):688-704.

doi:10.1080/14760584.2024.2375329

Ozawa S, Yemeke TT, Mitgang E, et al. Systematic review of the costs for vaccinators to reach

vaccination sites: Incremental costs of reaching hard-to-reach populations. Vaccine.

;39(33):4598-4610. doi:10.1016/j.vaccine.2021.05.019

Jones CE, Danovaro-Holliday MC, Mwinnyaa G, et al. Routine Vaccination Coverage —

Worldwide, 2023. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2024;73(43):978-984.

doi:10.15585/mmwr.mm7343a4

Innowacje wykorzystywane w dziedzinie szczepień

Authors

Keywords:

Synopsis

References

Published

License

Make a Submission