Ensartynib - obiecująca nowa opcja leczenia dla pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca z rearanżacją genu ALK
Keywords:
ensartynib, rak płuca, NSCLC, niedrobnokomórkowy rak płucaSynopsis
Ensartynib to innowacyjny inhibitor kinazy tyrozynowej drugiej generacji, stosowany w leczeniu NSCLC z rearanżacją genu ALK. W porównaniu do inhibitorów pierwszej generacji, takich jak kryzotynib, ensartynib wykazuje wyższą selektywność wobec ALK oraz skuteczność przeciwko mutacjom związanym z opornością na lek, w tym L1196M i C1156Y, które ograniczają skuteczność wcześniejszych terapii. Badania kliniczne, w tym fazy III (eXALT3), wykazały znaczącą poprawę czasu przeżycia wolnego od progresji oraz wyższą skuteczność w kontrolowaniu przerzutów do ośrodkowego układu nerwowego dzięki zdolności do przenikania bariery krew-mózg. Ensartynib charakteryzuje się również korzystnym profilem bezpieczeństwa, z rzadziej występującymi działaniami niepożądanymi w porównaniu do innych inhibitorów ALK. Jego mechanizm działania polega na hamowaniu aktywności kinazy tyrozynowej ALK i jej szlaków sygnałowych, co prowadzi do zahamowania proliferacji oraz indukcji apoptozy komórek nowotworowych. Dzięki swojej skuteczności w pierwszej linii leczenia oraz u pacjentów z opornością na wcześniejsze terapie, ensartynib stanowi przełom w terapii celowanej NSCLC.
Chapters
-
Ensartynib - obiecująca nowa opcja leczenia dla pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca z rearanżacją genu ALK
References
Hill Ab. The Environment and disease association or causation? Proc R Soc Med. 1965;58(5):295-300. doi:10.1177/003591576505800503
Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia. Jak zapobiegać rakowi płuca? https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/jak-zapobiegac-rakowi-pluca. Dostęp:29.03.2025r.
Krajowy Rejestr Nowotworów. Nowotwory płuca i opłucnej. Czynniki ryzyka. https://onkologia.org.pl/pl/nowotwory-pluca-i-oplucnej-czynniki-ryzyka. Dostęp:29.03.2025r.
Krajowy Rejestr Nowotworów. Raporty. Zachorowania/Zgony. https://onkologia.org.pl/pl/raporty. Dostęp: 25.03.2025r.
International Agency for Research on Cancer (IARC). Lung cancer. https://www.iarc.who.int/cancer-type/lung-cancer/. Dostęp:29.03.2025r.
Kumar V., Abbas A.K., Aster Jon C. Patologia Robbins. Edra Urban & Partner. Wrocław 2019. 569-579.
Medycyna Praktyczna. Interna. Mały podręcznik. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.14.1. Dostęp: 25.03.2025r.
Berghmans T, Lievens Y, Aapro M, et al. European Cancer Organisation Essential Requirements for Quality Cancer Care (ERQCC): Lung cancer. Lung Cancer. 2020;150:221-239. doi:10.1016/j.lungcan.2020.08.017
Nasim F, Sabath BF, Eapen GA. Lung Cancer. Med Clin North Am. 2019;103(3):463-473. doi:10.1016/j.mcna.2018.12.006
Osmani L, Askin F, Gabrielson E, Li QK. Current WHO guidelines and the critical role of immunohistochemical markers in the subclassification of non-small cell lung carcinoma (NSCLC): Moving from targeted therapy to immunotherapy. Semin Cancer Biol. 2018 Oct;52(Pt 1):103-109. doi: 10.1016/j.semcancer.2017.11.019. Epub 2017 Nov 26.
Liang H, Xu Y, Zhao J, Chen M, Wang M. Hippo pathway in non-small cell lung cancer: mechanisms, potential targets, and biomarkers. Cancer Gene Ther. 2024;31(5):652-666. doi:10.1038/s41417-024-00761-z
Ma Y, Pan H, Liu Y, et al. Ensartinib in advanced ALK-positive non-small cell lung cancer: a multicenter, open-label, two-staged, phase 1 trial. J Thorac Dis. 2022;14(12):4751-4762. doi:10.21037/jtd-22-1606
Gao H, Zhang JY, Zhao LJ, Guo YY. Synthesis and clinical application of small-molecule inhibitors and PROTACs of anaplastic lymphoma kinase. Bioorg Chem. 2023;140:106807. doi:10.1016/j.bioorg.2023.106807
Bayliss, R., Choi, J., Fennell, DA i in. Mechanizmy molekularne leżące u podstaw nowotworów wywoływanych przez EML4-ALK i ich odpowiedź na leki ukierunkowane. Cell. Mol. Life Sci. 73 , 1209–1224 (2016). https://doi.org/10.1007/s00018-015-2117-6 )
HallbergB, Palmer RH. Mechanistyczny wgląd w receptor tyrozynowej kinazy ALK w biologii raka u ludzi. Nat RevCancer(2013) 13(10):685–700. doi: 10.1038/nrc3580)
Hallberg B, Palmer RH. Rola receptora ALK w biologiiraka. Ann Oncol (2016) 27 Suppl 3:iii4–15. doi: 10.1093/annonc/mdw301
Menichincheri M, Ardini E, Magnaghi P, Avanzi N, Banfi P, Bossi R i in. Odkrycie entrektynibu: nowy 3-aminoindazol jako silna kinaza chłoniakaanaplastycznego (ALK), kinaza onkogenu 1 C-Ros (ROS1) i inhibitor kinaz receptora pan-tropomiozyny (Pan-TRK). J MedChem (2016) 59(7):3392–408. doi: 10.1021/acs.jmedchem.6b00064
https://synapse.patsnap.com/article/what-is-the-mechanism-of-ensartinib-hydrochloride Dostęp: 20.02.2024r
Yang, Yanpinga,b; He, Xinchengc; Xiao, Wenxuana; Bai, Juna; Liu, Yia. Ensartinib is effective in the treatment of advanced non-small-cell lung cancer with MET amplification after multi-line ALK-TKIs resistance: a case report. Anti-Cancer Drugs 35(3):p 292-297, March 2024. | DOI: 10.1097/CAD.0000000000001559
Horn L, Infante JR, Reckamp KL, et al. Ensartinib (X-396) in ALK-Positive Non-Small Cell LungCancer: Results from a First-in-Human Phase I/II, MulticenterStudy. ClinCancer Res. 2018;24(12):2771-2779. doi:10.1158/1078-0432.CCR-17-2398
Cameron LB, Hitchen N, Chandran E, Morris T, Manser R, Solomon BJ, et al. Targeted therapy for advanced anaplastic lymphoma kinase (ALK)-rearranged non-small cell lung cancer. Cochrane Database Syst Rev. (2022) 1:CD013453. doi: 10.1002/14651858.CD013453.pub2
National cancer institute, division of cancer treatment and diagnosis, ensartynib (X-396), https://nciformulary.cancer.gov/available_agents/Ensartinib.htm Dostęp: 20.02.2025r.
Ma Y, Pan H, Liu Y, et al. Ensartinib in advanced ALK-positive non-small celllungcancer: a multicenter, open-label, two-staged, phase 1 trial. J ThoracDis. 2022;14(12):4751-4762. doi:10.21037/jtd-22-1606
https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-approves-ensartinib-alk-positive-locally-advanced-or-metastatic-non-small-cell-lung-cancer Dostęp: 20.02.2025r.
Wu J, Lin Z. Non-small cell lung cancer targeted therapy: drugs and mechanisms of drug resistance. Int J Mol Sci. (2022) 23:15056. doi: 10.3390/ijms232315056
Peng L, Zhu L, Sun Y, Stebbing J, Selvaggi G, Zhang Y, et al. Targeting ALK rearrangements in NSCLC: current state of the art. Front Oncol. (2022) 12:863461. doi: 10.3389/fonc.2022.863461
Shi L, Gao S, Tong L, et al. Pathological complete response to long-course neoadjuvant alectinib in lung adenocarcinoma with EML4-ALK rearrangement: report of two cases and systematic review of case reports. Front Oncol. 2023;13:1120511. Published 2023 Jun 20. doi:10.3389/fonc.2023.1120511
Horn L, Wang Z, Wu G, et al. Ensartinib vs Crizotinib for Patients With AnaplasticLymphomaKinase-Positive Non-Small Cell LungCancer: A RandomizedClinical Trial. JAMA Oncol. 2021;7(11):1617-1625. doi:10.1001/jamaoncol.2021.3523.
U.S. Food & Drug Administration. FDA approves ensartinib for ALK-positive locally advanced or metastatic non-small cell lung cancer; https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-approves-ensartinib-alk-positive-locally-advanced-or-metastatic-non-small-cell-lung-cancer; Dostęp: 18.02.2025r.
Yang Y, Zhou J, Zhou J, et al. Efficacy, safety, and biomarkeranalysis of ensartinib in crizotinib-resistant, ALK-positive non-small-celllungcancer: a multicentre, phase 2 trial. Lancet Respir Med. 2020;8(1):45-53. doi:10.1016/S2213-2600(19)30252-8
Zheng J, Wang T, Yang Y, et al. Updatedoverallsurvival and circulating tumor DNA analysis of ensartinib for crizotinib-refractory ALK-positive NSCLC from a phase II study. CancerCommun (Lond). 2024;44(4):455-468. doi:10.1002/cac2.12524
RaskovaKafkova L, Mierzwicka JM, Chakraborty P, et al. NSCLC: from tumorigenesis, immune checkpoint misuse to current and futuretargetedtherapy. Front Immunol. 2024;15:1342086. Published 2024 Feb 7. doi:10.3389/fimmu.2024.1342086
Alduais Y, Zhang H, Fan F, Chen J, Chen B. Non-small celllungcancer (NSCLC): A review of riskfactors, diagnosis, and treatment. Medicine (Baltimore). 2023;102(8):e32899. doi:10.1097/MD.0000000000032899
Medycyna Praktyczna; Rak płuca - Interna Podręcznik; https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.14.1.; Dostęp: 19.02.2025r.
Lee JM, McNamee CJ, Toloza E, et al. NeoadjuvantTargetedTherapy in Resectable NSCLC: Current and FuturePerspectives. J ThoracOncol. 2023;18(11):1458-1477. doi:10.1016/j.jtho.2023.07.006; Amjad MT, Chidharla A, Kasi A. CancerChemotherapy. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; February 27, 2023.
U.S. Food & Drug Administration. FDA approves ensartinib for ALK-positive locally advanced or metastatic non-small cell lung cancer; https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-approves-ensartinib-alk-positive-locally-advanced-or-metastatic-non-small-cell-lung-cancer; Dostęp: 18.02.2025r.
World Health Organization. Global Cancer burden growing, amidst mounting need for services. https://www.who.int/news/item/01-02-2024-global-cancer-burden-growing--amidst-mounting-need-for-services; Opublikowany: 01.02.2024r. Dostęp: 19.02.2025 r.
Published
June 19, 2025
Copyright (c) 2025 Martyna Kulwicka, Natalia Krauzowicz, Julia Konieczny
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
