Zilebesiran – podskórne iniekcje interferującego RNA ukierunkowane na angiotensynogen
Słowa kluczowe:
zilebesiran, nadciśnienie tętnicze, siRNA, AGTStreszczenie
Zilebesiran jest pierwszym lekiem przeznaczonym do terapii łagodnego i umiarkowanego nadciśnienia tętniczego wykorzystującym siRNA. Lek w sposób selektywny blokuje powstawanie specyficznego białka AGT w wątrobie, hamując jednocześnie układ RAAS, co przyczynia się do trwałego i skutecznego obniżenia ciśnienia krwi przy podaniu raz na kwartał lub dwa razy w roku. Pozawątrobowa ekspresja angiotensynogenu zostaje zachowana, co przyczynia się do ograniczenia działań niepożądanych substancji czynnej.
Działanie Zilebesiranu zostało poddane badaniom naukowym, m.in. w czteroczęściowym, wieloośrodkowym badaniu I fazy w Wielkiej Brytanii. Według autorów zastosowanie dawki 200 mg i więcej zilebesiranu pozwoliły na spadek skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi odpowiednio o >10 mmHg i >5 mmHg, a po dawce 800 mg zmiana średniego skurczowego i rozkurczowe ciśnienia krwi o 22,5±5,1 mmHg i 10,8±2,7 mmHg. Redukcja ciśnienia skurczowego w ciągu dnia i nocy oraz w całym cyklu dobowym utrzymywała się do 24. tygodnia.
Inne randomizowane badania kliniczne I fazy przeprowadzone przez Huang, Taubel, Fiore i wsp. potwierdziły bezpieczeństwo oraz skuteczność zilebesiranu. Po 8. tygodniach SBP obniżyło się 10 mmHg a stężenie angiotensynogenu w surowicy krwi spadło o ponad 90% u pacjentów przyjmujących dawkę 100 oraz 200 mg (działanie to utrzymywało się przez 12 tygodni).
Obecnie trwają dwa randomizowane badania II fazy: KRADIA-1 oraz KARDIA-2. Wstępne doniesienia KARDIA-1 dowodzą długotrwałego działania zilebesiranu (nawet do 6 miesięcy) oraz silnego efektu redukującego skurczowe ciśnienie tętnicze (według badań lek obniża SBP o ponad 15 mmHg po 3 miesięcznej terapii).
Powyższe badania dają podstawę wnioskować, iż zilebesiran wykazuje wysoką skuteczność przeciwnadciśnieniowa i prawdopodobnie będzie mógł być podawany raz na kwartał lub dwa razy do roku. Rzadkie iniekcje być może pozwolą na zmniejszenie problemu pomijania przez pacjentów dawek obecnie stosowanych doustnych leków hipotensyjnych, np. inhibitory ACE, sartany, co przełoży się na lepsze kontrolowanie ciśnienia tętniczego i zmniejszenie częstotliwości występowania powikłań sercowo-naczyniowych.
Istnieje jednak konieczność dalszych badań w większej grupie pacjentów z chorobami towarzyszącymi oraz przeprowadzenia badań na populacji reprezentatywnej dla populacji polskiej z nadciśnieniem tętniczym.
Bibliografia
Surma S, Narkiewicz K. Zilebesiran-pierwszy lek oparty na technologii siRNA w terapii nad-ciśnienia tętniczego. Choroby Serca i Naczyń. Via Medica. 2023: 70-78.
Doroszko A, Dobrowolski P, Prejbisz A, Małek Ł, Śliż D, Begier-Krasińśka B, Dąbrowska-Kugacka A, Wolf J. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego i Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia dotyczące aktywności sportowej i seksualnej u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Nadciśnienie tętnicze w praktyce. Via Medica. 2023: 1-25.
Centers for Disease Control and Prevention. Facts About Hypertension. 2021.
Mroczek A, Pawlicki M, Pawlicka M, Bałabuszek K, Misztal Z. Nadciśnienie tętnicze-epidemiologia i etiologia. Nauki Przyrodnicze i Medyczne. Żywienie, sport oraz zdrowie. In-stytut Promocji Kultury i Nauki. 2018.
Pojda SM, Bandych-Biniszkiewiczowa D, Borowska TA. Nadciśnienie tetnicze i stwardnienie naczyń jako podstawowe przyczyny ślepoty w cukrzycy [Arterial hypertension and arterioscle-rosis as basic causes of blindness in diabetes mellitus]. Klin Oczna. 1984 Apr;86(4):153-4. Polish. PMID: 6471762.
Tykarski A, Narkiewicz K, Gaciong Z, Januszewicz A, Litwin M, Kostka-Jeziorny K. Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym-2015 roku. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadci-śnienia Tętniczego. Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego. 2015
Medycyna Praktyczna dla pacjentów https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58731,klasyfikacja-nadcisnienia-tetniczego Dostępne: 24.12.2023
Kazimierska I. Nieleczone nadciśnienie tętnicze=udar mózgu, demencja, przewlekła choroba nerek. Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego. 21.09.2022.
Pizoń T, Rajzer M, Kameczura T. The role of renin-angiotensin-aldosterone system in etiolo-gy and pathogenesis of arterial hypertension anf its systemic complications – what remains from Laragh and Alderman idea? Via Medica. 2011.
Siedlecki P, Kasprzak J. D. Inhibitors of the renin-angiotensin-aldosterone system:how to choose properly in 2022? Choroby Serca I Naczyń. Via Medica. 2022.
Rhian M. Touyz, M.B., B.Ch., Ph.D. Wyciszanie angiotensynogenu w nadciśnieniu. N Engl J Med. 278-281. 2023. DOI: 10.1056/NEJMe2303534
Addison ML, Ranasinghe P, Webb DJ. Nowe podejścia farmakologiczne w leczeniu nadci-śnienia: skupienie się na terapiach opartych na RNA. Nadciśnienie. 2023 listo-pad;80(11):2243-2254. doi: 10.1161/NADCIŚNIENIEAHA.122.19430. Epub 2023, 14 wrze-śnia. PMID: 37706295.
Bovijn J, Censin J. C, Lindgren C. M. Assessing the efficacy and safety of angiotensinogen inhibition using human genetics. medRxiv. 2020. doi: 10.1101/2020.08.13.20174094v1
Akshay S. Desai, M.D., M.P.H., David J. Webb, MD, D.Sc,Jorg Taubel, lekarz medycyny, Sarah Casey, M.B., Ch.B. Zilebesiran, środek terapeutyczny wykorzystujący interferencję RNA w leczeniu nadciśnienia. N Engl J Med. 2023. 389: 228-238. doi: 10.1056/NEJMoa2208391
Uijl E, Mirabito Colafella KM, niedziela Y. Silne i trwałe działanie przeciwnadciśnieniowe małego interferującego RNA ukierunkowanego na angiotensynogen wątrobowy. Nadciśnienie. 1249-1257. 2019
CARNEY, Ellen F. Interferencja RNA w leczeniu nadciśnienia. Nefrologia Nature Reviews. 622-622. 2023.
Addison ML, Ranasinghe P, Webb DJ. Pojawiające się spostrzeżenia i przyszłe perspektywy terapeutycznego zastosowania siRNA ukierunkowanego na angiotensynogen w nadciśnieniu. Ekspert, ks. Clin Pharmacol. 2023 lipiec-grudzień;16(11):1025-1033. doi: 10.1080/17512433.2023.2277330. Epub 2023, 22 listopada. PMID: 37897397.
Al-Mosawi A. Hypertension Cure Research Progress: The Use of Zilebesiran in Hypertension. Journal od Medcial and Clinical Studies. 2023. https://doi.org/10.36266/JMCS/194
van Twist DJL, Kalic H. Zilebesiran for Hypertension. N Engl J Med. 2023 Oct 12;389(15):1438-1439. doi: 10.1056/NEJMc2310167. PMID: 37819964.
ABASZEWA, Daria; FERNANDEZ-FERNANDEZ, Beatriz; ORTIZ, Alberto. Zilebesiran na nadciśnienie. The New England Journal of Medicine. 2023.
Angeli F, Zappa M, Bartolini C, Verdecchia P. La terapia genica dell’ipertensione arteriosa: focus su zilebesiran [Terapia genowa nadciśnienia: skupienie się na zilebesiran]. G Ital Cardiol (Rzym). 2023 grudzień;24(12):948-950. Włoski. doi: 10.1714/4139.41339. PMID: 38009345.
Lifschitz M. Zilebesiran na nadciśnienie. N Engl J Med. 12 października 2023 r.;389(15):1438. doi: 10.1056/NEJMc2310167. PMID: 37819963.
Huang S. A, Taubel J, Fiore G. Dose-Related Reductions in Blood Pressure With a RNA Interference (RNAi) Therapeutic Targeting Angiotensinogen in Hypertensive Patients: Interim Results From a First-In-Human Phase 1 Study of ALN-AGT01. Circulation. 2020. doi: 10.1161/circ.142.suppl_3.14387
Taubel J, Desai A. S, Lasko M. Safety and Tolerability of Zilebesiran, An RNA interference therapeutic targeting hepatic angiotensinogen synthesis, in obese patients with hypertension. Hypertension. 2023. doi: 10.1161/hyp.80.suppl1.116
Hill MN, Miller NH, Degeest S. Przestrzeganie i wytrwałość w przyjmowaniu leków kontro-lujących wysokie ciśnienie krwi. J Am Soc Hypertens. 63-56;5. 2011. https://doi.org/10.1016/j.jash.2011.01.001.
Ranasinghe P, Addison ML, Webb DJ. Terapia małymi interferującymi RNA w nadciśnieniu: punkt widzenia na strategie wazopresyjne i oszczędzające wazopresory w przeciwdziałaniu ob-niżeniu ciśnienia krwi przez małe interferujące RNA ukierunkowane na angiotensynogen. J Am Heart Assoc. 18 października 2022 r.;11(20):e 027694. doi: 10.1161/JAHA.122.027694. EPUB 2022, 10 października. PMID: 36216481; PMCID: PMC9673665.
Opublikowane
7 maja 2024
Prawa autorskie (c) 2024 Kinga Krzywonos; Kinga Krasoń, Daria Kłaczka, Piotr Sobków, Weronika Starszak
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
